Παθήσεις Μιτροειδούς βαλβίδας

Η μιτροειδής βαλβίδα βρίσκεται ανάμεσα στην αριστερή κοιλία και στον αριστερό κόλπο. Η μιτροειδής βαλβίδα μπορεί να πάσχει από ανεπάρκεια ή από στένωση.

Ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας. Στην περίπτωση αυτή, οι πτυχές της βαλβίδας δεν κλείνουν σωστά, με αποτέλεσμα την παλίνδρομη κίνηση του αίματος προς τον αριστερό κόλπο της καρδιάς. Η πιο συνήθης αιτία του φαινομένου αυτού είναι η πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας. Αν υπάρχει πρόπτωση, οι πτυχές της βαλβίδας υποχωρούν προς τον αριστερό κόλπο καθώς η καρδιά συσπάται.

Η αντιμετώπιση του προβλήματος εξαρτάται από το βαθμό ανεπάρκειας, αν η κατάσταση είναι σταθερή ή εξελίσσεται και αν υπάρχουν συμπτώματα. Σε μεγάλου βαθμού ανεπάρκεια απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση. Αν δεν υπάρξει σωστή αντιμετώπιση, μπορεί να δημιουργηθεί καρδιακή ανεπάρκεια ή αρρυθμία. Ακόμη και οι ασυμπτωματικοί ασθενείς πρέπει να παρακολουθούνται συστηματικά από τον καρδιολόγο τους.

Εμφανίζονται συμπτώματα όπως:

  • Φύσημα
  • Δύσπνοια, κόπωση, περιοδικά ή κατά την προσπάθεια
  • Κόπωση ειδικά κατά την προσπάθεια
  • Αρρυθμία
  • Οίδημα στα πόδια ή στις αρθρώσεις (αστραγάλους)

 

Αιτίες της ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδας

Οι αιτίες της ανεπάρκειας της βαλβίδας μπορεί να είναι: .

  • Πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας
  • Ελαττωματικές χορδές της μιτροειδούς βαλίδας. Οι χορδές κρατούν τις πτυχές της βαλβίδας πάνω στην καρδιά. Αν οι χορδές παρουσιάζουν ελαττωματική λειτουργία ¨ή ρήξη τότε δημιουργείται διαρροή αίματος.
  • Ρευματικός πυρετός
  • Ενδοκαρδίτιδα. Πρόκειται για λοίμωξη του ενδοκαρδίου.
  • Εμφραγμα του μυοκαρδίου. Πιθανή νέκρωση του σημείου της καρδιάς όπου στηρίζεται ο μηχανισμός που κινεί τη βαλβίδα, επηρεάζει τη λειτουργία της μιτροειδούς βαλβίδας.
  • Καρδιομυοπάθεια. Αλλη μία πάθηση που μπορεί να επηρεάσει το μυ της καρδιάς στο σημείο όπου στηρίζεται η βαλβίδα.
  • Τραύμα, π.χ. από τροχαίο ατύχημα.

 

Αντιμετώπιση της ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδας

Η θεραπεία της ανεπαρκούς μιτροειδούς βαλβίδας εξαρτάται από τη σοβαρότητα της ανεπάρκειας και την έκταση και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Ασθενείς με μικρού βαθμού ανεπάρκεια θα πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά σε χρονικά διαστήματα που θα καθορίσει ο θεράπων ιατρός.

Φαρμακευτική αγωγή

Η πρόβλημα της ανεπαρκούς μιτροειδούς βαλβίδας δεν αντιμετωπίζεται φαρμακευτικά. Αντιμετωπίζονται συμπτώματα όπως το οίδημα με τη χορήγηση διουρητικών ή η κολπική μαρμαρυγή με τη χορήγηση αντιπηκτικών φαρμάκων. Επίσης, φαρμακευτικά αλλά και με την κατάλληλη δίαιτα αντιμετωπίζεται η υπέρταση που επιδεινώνει την ανεπάρκεια.

Χειρουργική αντιμετώπιση

Χειρουργικά η ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιδιόρθωση ή με αντικατάσταση.

Επιδιόρθωση της μιτροειδούς βαλβίδας

Η επέμβαση της επιδιόρθωσης επιτρέπει τη διατήρηση της βαλβίδας του ασθενή. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο χειρουργός επανασυνδέει τις πτυχές της βαλβίδας ή αφαιρεί ιστό από τη βαλβίδα ή τοποθετεί τεχνιτές χορδές, έτσι ώστε οι πτυχές να κλείνουν σωστά. Συχνά, τοποθετείται ένας δακτύλιος από συνθετικό υλικό γύρο από την επιδιορθωθείσα βαλβίδα προκειμένου να συμβάλει στην στήριξη της επιδιόρθωσης της βαλβίδας.

 

Αντικατάσταση της μιτροειδούς βαλβίδας

Η βαλβίδα του ασθενούς αντικαθίσταται από μηχανική ή βιολογική (βιοπροσθετική βαλβίδα). Οι μεταλλικές βαλβίδες έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής , όμως η χρήση τους προϋποθέτει τη λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων από τον ασθενή εφ’ όρου ζωής. Οι βιολογικές βαλβίδες μπορεί να είναι χοιρινές, βόϊες έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής αλλά δεν απαιτείται αντιπηκτική αγωγή.

 

Στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας. Οταν υπάρχει στένωση της βαλβίδας, οι πτυχές της βαλβίδας έχουν παχύνει ή σκληρύνει και δεν κλείνουν καλά. Κατά συνέπεια, η ποσότητα αίματος που κυκλοφορεί από την αριστερή κοιλία προς τον αριστερό κόλπο είναι μειωμένη με αποτέλεσμα ο ασθενής να εμφανίζει –ανάμεσα στ’ άλλα- δύσπνοια και κόπωση. Αυτό γιατί η στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας επηρεάζει και τη λειτουργία των πνευμόνων αφού η αυξημένη πίεση της καρδιάς, επηρεάζει τους πνεύμονες κι έτσι αυξάνεται η κατακράτηση υγρών και η δύσπνοια. Κύρια αιτία της στένωσης της μιτροειδούς βαλβίδας είναι ο ρευματικός πυρετός.

Τα συμπτώματα που εμφανίζονται όταν υπάρχει στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας είναι:

  • Δύσπνοια κατά την άσκηση ή όταν ο ασθενής ξαπλώνει
  • Κόπωση, ιδιαίτερα όταν υπάρχει αυξημένη σωματική δραστηριότητα
  • Οιδημα στα πόδια
  • Ζαλάδα ή λιποθυμία (συγκοπτικά επεισόδια)
  • Αρρυθμία
  • Φύσημα
  • Κατακράτηση υγρών στους πνεύμονες
  • Εντονος βήχας
  • Στηθάγχη ή βάρος στο στήθος
  • Δυνατός πονοκέφαλος ή συμπτώματα αγγειακή εγκεφαλικού επεισοδίου

Η εικόνα των συμπτωμάτων μπορεί να διαφοροποιείται όποτε αυξάνει ο καρδιακός ρυθμός, όπως κατά τη διάρκεια αυξημένης σωματικής δραστηριότητας. Μπορεί να παρατηρηθεί αρρυθμία. Επιβάρυνση μπορεί να επιφέρει μία λοίμωξη, π.χ. ίωση ή και μία εγκυμοσύνη.

 

Αιτίες στένωσης της μιτροειδούς βαλβίδας

  • Ρευματικός πυρετός
  • Ασβεστοποίηση της βαλβίδας. Με την πάροδο της ηλικίας, ασβεστοποιείται ο δακτύλιος γύρω από τη μιτροειδή βαλβίδα που μπορεί να οδηγήσει σε στένωση.
  • Συγγενής καρδιοπάθεια. Υπάρχουν παιδιά που γεννιούνται στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας.
  • Αλλες αιτίες, π.χ. Αυτοάνοσα νοσήματα όπως ο λύκος.

 

Επιπλοκές

Αν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της στένωσης, μπορεί να εμφανιστούν οι παρακάτω επιπλοκές:

  • Πνευμονική Υπέρταση
  • Καρδιακή Ανεπάρκεια
  • Διάταση της Καρδιάς
  • Κολπική Μαρμαρυγή
  • Θρόμβοι
  • Πνευμονικό Οίδημα

 

Αντιμετώπιση της στένωσης της μιτροειδούς βαλβίδας

Αν δεν υπάρχουν έντονα συμπτώματα, ο ιατρός μπορεί να σας συστήσει να περιμένετε με τακτική παρακόλουθηση σε χρονικά διαστήματα που θα καθορίσει ο θεράπων ιατρός.

 

Φαρμακευτική αγωγή

Η πρόβλημα στένωσης της μιτροειδούς βαλβίδας δεν αντιμετωπίζεται φαρμακευτικά. Ομως κάποια φάρμακα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Τα φάρμακα αυτά είναι:

  • Διουρητικά
  • Αντιπηκτικά
  • β αναστολείς
  • Αντιαρρυθμικά

 

Χειρουργική αντιμετώπιση

Χειρουργικά μπορεί να γίνει διόρθωση (βαλβιδοπλαστική) ή αντικατάσταση της μιτροειδούς βαλβίδας για να αντιμετωπιστεί η στένωση.

 

Βαλβιδοπλαστική

Κατά την επέμβαση αυτή, ο χειρουργός αφαιρεί τις ασβεστώσεις αλλά και ιστό που έχει υποστεί βλάβες κι αποκαθιστά τη φυσιολογική λειτουργία της βαλβίδας.

 

Αντικατάσταση της μιτροειδούς βαλβίδας

Η βαλβίδα του ασθενούς αντικαθίσταται από μηχανική ή βιολογική (βιοπροσθετική βαλβίδα). Οι μεταλλικές βαλβίδες έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής , όμως η χρήση τους προϋποθέτει τη λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων από τον ασθενή εφ’ όρου ζωής. Οι βιολογικές βαλβίδες μπορεί να είναι χοιρινές, βόϊες έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής αλλά δεν απαιτείται αντιπηκτική αγωγή.

 

Αλλη μη χειρουργική τεχνική (Σύνδεση)

Βαλβιδοπλαστική με μπαλόνι

Η τεχνική αυτή πραγματοποιείται στο Αιμοδυναμικό Εργαστήριο. Ο επεμβατικός καρδιολόγος εισάγει τον καθετήρα από το πόδι. Οταν ο καθετήρας φθάσει στη μιτροειδή βαλβίδα, ο ιατρός φουσκώνει το μπαλόνι που βρίσκεται στην άκρη του καθετήρα και ανοίγει τη βαλβίδα. Στη συνέχεια, αφαιρείται ο καθετήρας.

Για κάποιους ασθενείς, η τεχνική αυτή παρουσιάζει τα ίδια αποτελέσματα όπως και η χειρουργική επέμβαση. Ομως, δεν είναι δυνατό να εφαρμοστεί σε όλους τους ασθενείς. Επομένως, θα συζητήσετε με τον ιατρό σας την ενδεδειγμένη για εσάς μέθοδο.

Αν πάσχετε από στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας, ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες:

  • Φροντίστε τα δόντια σας. Πλένετε τα δόντια σας τακτικά και χρησιμοποιήστε οδοντικό νήμα.
  • Αποφύγετε την κατανάλωση του αλατιού.
  • Διατηρήστε το ιδανικό βάρος
  • Περιορίστε την κατανάλωση καφέ
  • Περιορίστε την κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών
  • Ασκηθείτε

Να θυμάστε ότι θα πρέπει να επισκέπτεστε τακτικά τον ιατρό σας.

 

Στένωση μιτροειδούς βαλβίδας και εγκυμοσύνη

Αν είστε γυναίκα με στένωση της μιτροειδούς βαλβίδας και σκέφτεστε να αποκτήσετε παιδί, θα πρέπει να συμβουλευθείτε οπωσδήποτε τον ιατρό σας καθώς ο βαθμός στένωσης θα καθορίσει αν υπάρχουν εφεδρείες ώστε να ανταπεξέλθει η καρδιά σας στην εγκυμοσύνη και τον τοκετό. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κατά τον τοκετό αλλά και στην λοχεία θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία του καρδιολόγου και του γυναικολόγου σας.