Ανεύρυσμα Θωρακικής Αορτής

Η θωρακική αορτή είναι ένα σημαντικό και μεγάλο αγγείο μέσω του οποίου διοχετεύεται αίμα από την καρδιά προς το σώμα. Το ανεύρυσμα δεν είναι τίποτε άλλο από διόγκωση του τοιχώματος της αορτής που μπορεί να ραγεί ή να χωριστεί στα δύο (διαχωρισμός) και να οδηγήσει σε μοιραία για τη ζωή αιμορραγία. Ανάλογα με το σημείο και το μέγεθος, ο ιατρός μπορεί να συστήσει τη συντηρητική αγωγή, δηλαδή την παρακολούθηση του ανευρύσματος με διαγνωστικές απεικονιστικές εξετάσεις, ειδικά αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό για την εμφάνιση ανευρύσματος, κάποιο σύνδρομο γενετικό ή δίφυλλη αορτική βαλβίδα (αντί της κανονικά τρίφυλλης). Διαφορετικά μπορεί να συστήσει τη χειρουργική αντιμετώπιση του.

Στους περισσότερους ασθενείς ο εντοπισμός του ανευρύσματος αποτελεί τυχαίο εύρημα, καθώς στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν υπάρχουν συμπτώματα. Ομως, σε κάποιες περιπτώσεις ασθενών που το μέγεθος του ανευρύσματος μεγαλώνει, μπορεί να υπάρχουν ένα ή περισσότερα από τα εξής συμπτώματα: πόνος στο στήθος ή στην πλάτη, ευαισθησία στο στήθος κατά την πίεση, βήχας, δύσπνοια, βραχνάδα φωνής. Αν το ανεύρυσμα ραγεί ή αν υπάρξει διαχωρισμός, τα συμπτώματα είναι: έντονος, οξύς πόνος ψηλά στην πλάτη που κατεβαίνει προς τα κάτω, πόνος στο στήθος, στη σιαγώνα, στο λαιμό ή στα χέρια και δυσκολία στην αναπνοή. Η άμεση μεταφορά του ασθενούς στο Νοσοκομείο είναι σωτήρια για τη ζωή.

Αιτίες εμφάνισης του ανευρύσματος είναι η αθηροσκλήρωση, συνήθως σε μεγαλύτερους στην ηλικία ανθρώπους, η γενετική προδιάθεση όπως σε άτομα που πάσχουν από το σύνδρομο Marfan, οικογενής (εμφάνιση σε μέλη συγγενικά οικογένειας) αρτηρίτιδες, η ύπαρξη δίφυλλης αορτικής βαλβίδας, λοίμωξη που δεν αντιμετωπίστηκε αποτελεσματικά ή τραυματισμός.

Οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση του ανευρύσματος είναι η ηλικία, το κάπνισμα, η υψηλή αρτηριακή πίεση, η αθηροσκλήρωση, το οικογενειακό ιστορικό και η ύπαρξη συνδρόμων όπως το σύνδρομο Marfan, κ. α.

Η πιο σημαντική επιπλοκή ενός ανευρύσματος είναι η ρήξη. Οσο μεγαλύτερο το ανεύρυσμα, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος για ρήξη. Αν κάποιος έχει ρήξη ανευρύσματος, τα συμπτώματα είναι ξαφνικός, έντονος πόνος στο στήθος ή την πλάτη, δυσκολία στην αναπνοή, δύσπνοια, χαμηλή πίεση, απώλεια συνείδησης, δυσκολία στην κατάποση, συμπτώματα παρόμοια με αυτά του εγκεφαλικού επεισοδίου, όπως αδυναμία, παράλυση, δυσκολία στην ομιλία. Αλλη μία επιπλοκή του ανευρύσματος είναι η δημιουργία θρόμβου που και αυτός με τη σειρά του μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές αν αποκολληθεί από την περιοχή του ανευρύσματος και μεταφερθεί σε κάποιο άλλο σημείο του σώματος μέσω της κυκλοφορίας του αίματος.

Οπως ήδη αναφέραμε, ανάλογα με το μέγεθος του ανευρύσματος, ο ιατρός θα αποφασίσει αν θα το παρακαλουθεί ή αν θα προχωρήσει στη χειρουργική αντιμετώπιση. Η παρακολούθηση του ανευρύσματος γίνεται με τη διενέργεια υπερήχου, αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας εντός εξαμήνου από τη στιγμή που γίνει η διάγνωση. Στη συνέχεια και ανάλογα με το αν παραμένει σταθερό ή όχι το μέγεθος του ανευρύσματος, ο ιατρός θα καθορίσει τη συχνότητα των ελέγχων. Παράλληλα, ο ιατρός θα ελέγξει τους παράγοντες που επηρεάζουν το ανεύρυσμα όπως είναι η υπέρταση ή τις τιμές της χοληστερίνης.

Στην περίπτωση που το μέγεθος του ανευρύσματος ξεπερνά τα 5-5,5 εκατοστά, στην ανιούσα αορτή ή το αορτικό τόξο ή τα 6-6,5 εκατοστά στην κατιούσα αορτή ο ιατρός συνήθως συστήνει τη χειρουργική αντιμετώπιση. Εξαίρεση αποτελούν ασθενείς με σύνδρομο Marfan, με ασθένειες συνδετικού ιστού ή ενίοτε η δίφυλλη αορτική βαλβίδα ειδικά αν ανεπαρκεί σοβαρά, στους οποίους ο ιατρός μπορεί να συστήσει τη χειρουργική αντιμετώπιση μικρότερων ανευρυσμάτων.

Αντιμετώπιση του ανευρύσματος

Εχουμε ήδη αναφέρει τις δύο επιλογές για την αντιμετώπιση του ανευρύσματος: α. τη συντηρητική αγωγή και β. τη χειρουργική αντιμετώπιση. Ο ιατρός θα επιλέξει μία από τις δύο ανάλογα με το μέγεθος του ανευρύσματος και τον ρυθμό ανάπτυξής του.

Συντηρητική αγωγή

Στην περίπτωση αυτή, ο ιατρός συστήνει την παρακολούθηση σε τακτικά χρονικά διαστήματα ώστε να διασφαλίσει ότι το ανεύρυσμα δεν αναπτύσσεται περαιτέρω, ενώ παράλληλα θα ελέγχει παράγοντες κινδύνου που πιθανώς να συμβάλλουν αρνητικά σε αυτό. Ο απεικονιστικός έλεγχος που διενεργείται μπορεί να περιλαμβάνει ηχοκαρδιογράφημα, αξονική ή μαγνητική καρδιάς. Η συχνότητα του ελέγχου εξαρτάται από το μέγεθος και το ρυθμό ανάπτυξης του ανευρύσματος. Η αρτηριακή πίεση θα πρέπει να είναι μικρότερη από 130/90 και η χρήση προϊόντων καπνού δεν συστήνεται.

Χειρουργική αντιμετώπιση

Στην περίπτωση που το μέγεθος του ανευρύσματος κυμαίνεται από 5-6,5 εκατοστά (ανάλογα από την εντόπιση του) συστήνεται η χειρουργική αντιμετώπιση. Αν όμως ο ασθενής πάσχει από σύνδρομο Marfan, ή έχει δίφυλλη αορτικής βαλβίδας, κ.α., ο ιατρός μπορεί να συστήσει το χειρουργείο ακόμη κι αν το μέγεθος του ανευρύσματος είναι μικρότερο. Σε ορισμένους ασθενείς πραγματοποιούνται συνδυασμένες επεμβάσεις με τις οποίες αντιμετωπίζονται κι άλλα προβλήματα της καρδιάς. .